Normal
0
21
Nerea Mendizabal Etxebarria psikopedagogoa, gizarte hezitzailea eta haur
masaje hezitzailea da. UEUk Iruñean aurrera eramandako ikastaroetan
“Guraso/hezitzaileen eta haurren arteko elkar-ulertzea: Erlazioak eraikitzeko
zigorra, xantaiak eta mehatxuak ekiditen” ikastaroaz arduratuko da. Horren
bidez, haurren zein helduen jokaeren atzean dauden beharrak ulertzea bilatzen
du eta paradigma aldaketa baten alde agertzen da. Haurren zein helduen jokaeren
atzean dagoena ulertzen erakutsi nahi dugu Mendizabalek.
Azkenengo urteetan heziketa
eredua edo egoera aldatu delakoan zaude? Aldaketa hori negatiboa izan dela
esango zenuke?
Urteetan heldua heziketaren agintaria izan da. Berak zekien haurrak zer
egin behar zuen. Horren ondorioz, umeen erantzuna egokia izan da, baina
beldurretik abiatuta eta ni eredu horren kontrakoa naiz. Den den, bat-batean
mugako egoera batera pasatu da, permisibilitatera. Horrek ere bere ondorio
larriak dauzka: dena ezin dute libreki egin, haurrek mugak ere behar
dituztelako eta seme zein gurasoentzat ere kaltegarria delako. Beraz, aldaketak
eman direlakoan nago. Hala ere, bi mugako heziketa horiek ezagututa, oraindik
eredu garbirik ez daukagula esan daiteke, argi baitago bi horien ondorioak
kaltegarriak direla. Hortaz, autoritarismoa eta permisibilitatea baztertzeko
zein eredu behar dugun galdetzea da gakoa. Aldaketa horiek galduta uzten
gaituzte, maiz egin nahi ez duguna argi dugulako, baina ez dakigulako heziketa
lana era egokian nola egin. Heldu askok ez dute zigorra ez den beste
errekurtsorik ikusten umeen jokaera aldatzeko eta horrek argi uzten du aldaketa
beharra oraindik ere badagoela.
Beraz, esan daiteke gaur
egungo haurrak mizke hezitakoak direla? Nor da horren erantzule: familia,
gizartea, jasotako hezkuntza…?
Mimatuen kontuarekin ez dakit zer esan. Egia da haur mimatuak badaudela,
gurasoek maiz edozer ematen baitiete egoera lasai edo aproposa lortzekotan.
Haurren heziketaren aurrean maiz uste dugu ez dugula errekurtsorik eta, beraz,
tendentzia bat gureganatzen dugu. Baina egoera zein da? Maiz haurrak
desesperatuak daude, ez ditugulako haien eskakizunen atzean dauden behar horiek
asetzen. Mimatutzat jotzen baditugu ere, sufrimendu egoeran egotea izan
daiteke. Esaterako, hainbat ume eskolako arazoekin edota medikatuak bizi dira.
Beraz, non dago arazoa umeengan, gizartean, gurasoengan…? Haurrak askotan
etxeko agintariak badira ere, erreferentzia batzuk izatea edo segurtasun afektu
bat garrasika eskatzen dituzte, baina eskatzeko era da guk tiranotzat
kalifikatzeko zera hori. Gurasoak heziketa ahalik eta ondoen aurrera eramaten
saiatzen direla egia da, intentzioa haurrei etorkizun egoki bat ematea baita.
Beraz, nik ez ditut erruduntzat jotzen ez guraso, ez familia eta inor ere ez;
baina heziketaren aurrean dugun erantzukizuna kontuan hartu behar dugu.
Heziketan gero eta gogotsuago ibili, orduan eta fruitu hobeak jasoko ditugu.
Mehatxu, xantaia edota
zigorrak ekiditeko tresnarik egokiena komunikazioa da?
Komunikazioa guraso zein haurrei zer gertatzen zaien ulertzeko tresna
paregabea da, baina ez da heziketaren tresna bakarra, komunikazioarekin soilik
ez baitugu heziketa aproposik lortuko. Hala ere, bide indartsu horrek hainbat
ate irekitzen dizkigu, haurrekiko komunikazioa ahalbidetzeaz gain, haurren eta
gure beharrak ezagutzeko aukera ere ematen baitigu. Hitz egitea beti dago ondo,
baina betebeharrak asetzen jakiteak ere badu bere garrantzia. Izan ere,
komunikazioak ulermena ematen digu eta besteari zer gertatzen zaigun
jakinarazten dio. Ondorioz, horixe menperatzen dugunean, praktikara eraman
behar dugu, beharrak identifikatuta daudenean zer eta nola eman behar dudan
jakiten dugulako.
Zein esango zenuke dela
heziketa metodorik egokiena? Zein da guraso eta haurrek horrekiko izan
beharreko jarrera?
Metodo hitza ez zait asko gustatzen, baina heziketa egoki edo niretzat
aproposa dena lortzeko nire aholkua haurrak pertsonak direla argi izatea
litzateke. Beraz, norbanakoari gustatzen ez zaiona edota mina ematen diona
haurrari ere mina eragingo diola kontuan hartu behar da. Adibidez, niri
aginduak ematea, konparaketak egitea edo gauzak exijentziaren bidez eskatzea
gustatzen ez bazait, haurrari ere ez zaio gustatuko. Hau aipatzen dut, gurasoen
jarrera maiz aipatutako hori izaten delako eta gerora haurren jarrera salatzen
dugulako, adibide hau kontuan izan gabe. Aipatutako jarrera helduek euren
artean ez badute onartzen, umeek onartu beharra eduki beharko lukete nahiz eta
gustuko ez izan? Maiz horixe onartzen dute, gure aprobazioaren bila
dabiltzalako.
