Korporazio transnazionalez eta ezkerraz hitz batzuk

joseba
| 2015-08-22

Hasteko, ikus GARAko zipriztina (3)1 eta Europako ezkerraz, gehigarria2.

Jadanik gauza batzuk ikusiak ditugu:

(i) Mitterrand eta Britainia Handiko Alderdi Laboristako Jeremy Corbyn…

(ii) Britainia Handiaren erabaki aproposa, ERM (Exchange Rate Mechanism delakoa) utziz, eta azken finean, EMS (Europako Moneta-Sistema) 1992an abandonatuz.

(iii) Frantziak, nahita, EMSn segitzea erabaki zuenean.

Orain, TNC-z, korporazio transnazionalen aferaz ere zertxobait aipatuko dugu.

Horretarako, segi diezaiogun Mitchell-i3:

TNC direlakoek herrialdeak inbaditzeko armadak hornitu ezean, gobernuek beti izan dituzte politika erremintak eta egitura legalak TNCak diziplinatzeko.

Badago desberdintasun bat globalizazioaren (TNCen eta nazioarteko hornitze kateen hazkundea) eta ideologia neoliberalen artean (merkatu libreko ekonomiaren nagusitasuna, gobernuaren parte hartzea deabrutzea, ongizate estatua ezabatzeko eskariak eta hedaturiko finantzaren eta lan-indarraren merkatuen liberalizazioa).

Bi garapen horiek banagarri eta ezberdinak dira, nahiz eta azkenak nazio estatuetan lehenak inposaturiko mehatxuak indarberritzen dituen.

Mitchell-en iritziz, ‘ezkerrak’ bi garapenak nahastu ditu eta globalizazioa nazio estatuaren desagertzearekin parekatzen du. Ez da gertatu horrela. Ideologia neoliberalak funtzio hori bete du, eta hori aukera arazoa da.

Demokraziek erabaki dezakete nazio estatua hondatzea -kasurako, ‘merkataritza libreko akordioak’ sinatuz eta TNCrako zerga paradisuak sortuz eta lan-indarraren merkatuak liberalizatuz, TNCri permitituz haien mozkinak handitzeko, populazio lokalaren kaltetan.

Ez dago ezer ezinbestekorik horren guztiaren inguruan.

Argudioak zerikusirik dauka Tobin zergarekin, edo finantza zerga globalekin.

Politika oso popularra da, ‘ezkerrak’ nonahi aldarrikatu duena, baina era berean akatsez beteta erabat4.

Irtenbidea?

“All governments should sign an agreement which would make all financial transactions that cannot be shown to facilitate trade in real good and services illegal. Simple as that. Speculative attacks on a nation’s currency would be judged in the same way as an armed invasion of the country – illegal.

This would smooth out the volatility in currencies and allow fiscal policy to pursue full employment and price stability without the destabilising external sector transactions.

A single nation could also take unilateral action in this regard.”

Eredua? Argentina5.

Eta Mitterrand? Mitterrand-ek aukera bat egin zuen, ez zegoen inongo ezinbesterik.

Zailtasunak hauexek ziren:

(a) Frantzia EMSko kidea izatea; (b) Frantziako libera Alemaniako markoari lotzea; EMS-ek murriztea gobernuaren ahalmena politika monetarioa egokitzeko, herrialdearen beharrizan makroekonomikoak betetzearren.

Frantziako Alderdi Sozialista markatuaren agente bat bilakatuz, Mitterrand-ek iraganeko historia ahantzi zuen, gobernuek defizit fiskala erabiltzen zituztenean ekonomia suspertzeko, jarduera ekonomikoa hobetzeko eta enpleguaren hazkundea indartzeko.

Arazoa hauxe zen: hazkundeak kanpoko mugari aurre egin zion, zeina gogorra baizen Alemaniaren eta Europako gainontzeko herrialdeen arteko esportatzeko sendotasun desoreka zela eta.

Are gehiago, Miterrand-ek boterea lortu zuenean, AEBk politika monetario oso murriztailea zeukan (interes tasak altuak), zeinak Europako herrialdeen esportazio merkatuak hondatu baitzituen.

Frantzian masa langabezia handia zegoen eta aukera handiak erabili gabeko baliabide horiek erabilera produktibora eramateko, baldin eta gobernuak bere 110 Propositions pour la France martxan jarri izan balitu.

Beste arazo osagarri bat zegoen: Mitterrand-en erregimena ideologia monetarista/neoliberalaren menpeko bilakatu zen, zeinaren panazea liberalizazioa, defizit fiskalak moztea eta Bundesbank-eko inflazioaren aurkako politikak inposatzea baitzen6.

Ondorioa

Azken sarreretan aipatutakoek7 aparteko garrantzia daukate Alderdi Laboristako lidergo borrokarako.

Jeremy Corbyn-ek hartutako jarrerak desafio egiten dio ondoko ikuspuntu ‘ezkertiarrari’: “aukera politiko keynestarren desagertzea ezinbestekoa zela, kapitalaren globalizazioa zela eta” dioen ikuspuntuari.

Corbyn-ek zuzen ulertzen du, alde batetik, TNCen garapena eta nola horrek ekonomiak ireki  dituen, merkataritza fluxuak handitzeko eta, bestetik, ideologia neoliberalaren nagusitasuna (merkatu libreko konkurrentziazko modeloa, estatu parte hartze minimoarekin, aldarrikatzen duena)

Mitchell-ek dionez,

“The development of the TNCs didn’t undermine the capacity of currency-issuing nation states. That has been accomplished by the imposition of the neo-liberal ideology and is reversible if the politics can be won.”

Hori del eta, Mitchell Corbyn-en alde azaldu da. Are gehiago, datorren abuztuaren 27an Londres-en egongo da hitzaldi bat emateko, Corbyn-en bi aholkulari ekonomikorekin batera8.

3 Ikus Bill Mitchell-en Mitterrand’s turn to austerity was an ideological choice not an inevitability: http://bilbo.economicoutlook.net/blog/?p=31631.

4 Ikus Mitchell-en A global financial tax? Honela dio Mitchell-ek: “First, it assumes the government needs revenue in order to spend, which we all know is false. Second, it begs the question: Why do we want to allow these destabilising financial flows anyway? If they are not facilitating the production and movement of real goods and services what public purpose do they serve? It is clear they have made a small number of people fabulously wealthy. It is also clear that they have damaged the prospects for disadvantaged workers in many less developed countries because governments have promoted a neo-liberal ideology at the same time the TNCs were becoming more important. More obvious to all of us now, when the system comes unstuck through the complexity of these transactions and the impossibility of correctly pricing risk, the real economies across the globe suffer. The consequences have been devastating in terms of lost employment and income and lost wealth. So I don’t see any public purpose being served by allowing these trades to occur even if the imposition of the Tobin Tax (or something like it) might deter some of the volatility in exchange rates.”

5 Ingelesez: “Take the example of Argentina as a guide. When it defaulted on its international debt obligations, the threats were thick and fast that it would be declared a pariah by the so-called investment markets and starved of global funds. It didn’t take those threats seriously and instead embarked on a program of domestic expansion and within a few years it was fighting an appreciating currency. Why? Because international capital was flooding back in to take advantage of the profit opportunities available in a growing economy. (…) International finance does not have an ideology even though the ‘left’ assumes it does. The only motivation is profit and a semblance of certainty. The Argentinean example also showed that the notion of capital flight is somewhat overrated. The ‘hot money’ shifts but if it is invested in real productive capital (plant, equipment, buildings etc) it cannot shift. The people then have options if the investor wants to bail out.”

6 Honela dio Mitchell-ek: “Membership of the EMS forced the nations to heel to the Bundesbank oppression. The Deutschmark dominated and no member state could break out with its own domestic spending plans without risking a major currency problem. Mitterrand was seduced by his “Finance Minister (and future European Commissioner) Jacques Delors to adopt “strong franc” policy at the expense of rising unemployment. It suited the neo-liberal ideologues to weaken the state.”

8 Ikus Date for your Diary (Event on Modern Monetary Economics): http://think-left.org/2015/08/20/date-for-your-diary-event-on-modern-monetary-economics/.

Iruzkinak (2)

Utzi erantzuna

Zure e-posta helbidea ez da argitaratuko. Beharrezko eremuak * markatuta daude